data aktualizacji: 15-01-2019





1.Nazwa przedmiotu w języku polskim oraz angielskim

Psychologiczne aspekty opiniowania w sprawach rodzinnych, cywilnych i opiekuńczych
Psychological aspects of issuing opinions in family, civil and care matters
2.Język wykładowy

polski
3.Jednostka prowadząca przedmiot

Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Rozwoju
4.Kod przedmiotu/modułu
 
5.Rodzaj przedmiotu

fakultatywny
6.Kierunek studiów

Psychologia
7.Poziom studiów

Jednolite studia magisterskie, tryb niestacjonarny
8.Rok studiów

5
9.Semestr

letni
10.Forma zajęć i liczba godzin

Konwersatorium, 35 godzin

Metody kształcenia

dyskusja dydaktyczna
praca w grupach
analiza przypadku
11.Imiona, nazwiska, tytuły/stopnie naukowe osób prowadzących zajęcia

dr Magdalena Żurko , dr Magdalena Żurko
12.Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu

Wiedza: posiada wiedzę z zakresu psychologii klinicznej. Umiejętności: potrafi argumentować wybór psychologicznego paradygmatu w analizie danych sądowych. Kompetencje społeczne: współpracuje w grupie, podejmuje wspólne cele i zadania. Studenci innych kierunków niż psychologia będą mogli uczestniczyć w zajęciach po wcześniejszym uzyskaniu zgody Prowadzącego zajęcia i akceptacji Dyrekcji IPs UWr.

Studenci innych kierunków niż psychologia będą mogli uczestniczyć w zajęciach po wcześniejszym uzyskaniu zgody Prowadzącego zajęcia i akceptacji Dyrekcji IPs UWr.
13.Cele przedmiotu

C1 Zapoznanie studenta z obszarami współpracy psychologii z prawem, problematyką psychologii sądowej, jej związku z naukami pomocniczymi.
C2 Zapoznanie studenta z podstawami nauk penalnych ze szczególnym uwzględnieniem prawa karnego, kryminologii, wiktymologii oraz nauk sądowych (kryminalistyki oraz medycyny sądowej i innych).
C3 Przekazanie wiedzy na temat grup zaburzeń klinicznych i systemów klasyfikacyjnych stosowanych w opiniowaniu psychologiczno-sądowym.
C4 Dostarczenie wiedzy na temat obszarów diagnozy wykonywanej dla celów postępowania sądowego przez biegłych psychologów. (CP)
C5 Omówienie struktury opinii psychologicznej, etapów i celów postępowania diagnostycznego w psychologicznej diagnozie klinicznej dla celów sądowych. (CP)
C6 Przedstawienie ról procesowych przyjmowanych przez uczestników postępowania w sprawach rodzinnych oraz karnych.
C7 Uzyskanie świadomości problemów oraz sposobów radzenia sobie z nimi podczas przeprowadzania diagnozy psychologicznej. (CP)
C8 Zapoznanie z podstawowymi regulacjami prawnymi dotyczącymi spraw rodzinnych oraz karnych.
14.Treści programowe

1. Standardy opiniowania psychologicznego. Metody diagnozy i interwencji psychologicznej w sądzie.
2. Modele sądowego opiniowania psychologicznego. Planowanie badania diagnostycznego. Struktura sądowej opinii psychologicznej.
3. Psychologiczne trudności diagnostyczne w orzekaniu o opiece nad dzieckiem – manipulowanie dzieckiem przez rodziców rywalizujących o udział w opiece, opieka naprzemienna, syndrom oddzielenia od rodzica drugoplanowego.
4. Psychologiczne przesłanki kwalifikowania rodziców adopcyjnych
5. Dorastanie: czynniki ryzyka.
6. Podstawy prawne opiniowania sądowo – psychiatrycznego w sprawach nieletnich.
7. Niedostosowanie społeczne, demoralizacja, zaburzenia zachowania, odróżnienie od normy.
8. Rola biegłego psychologa w opiniowaniu nieletnich sprawców.
9. Opiniowanie w sprawach cywilnych: typy spraw, podstawy prawne.
10. Specyfika badania psychologicznego w sprawach o ubezwłasnowolnienie.
11. Rola biegłego psychologa w sprawach o zadośćuczynienie, przedmiot i zakres ekspertyzy, procedura, metody.
15.Zakładane efekty uczenia się
Symbole kierunkowych efektów uczenia się
EK_W_03 Zna cele i strukturę ekspertyzy psychologicznej opracowanej dla sądu, wymienia metody diagnostyczne wykorzystywane w opiniowaniu psychologicznym
EK_W_04 Posiada wiedzę na temat założeń teoretycznych, prawdopodobnych trudności diagnostycznych oraz sposobów radzenia sobie z nimi w procesie przeprowadzania diagnozy sądowej
EK_W_05 Wymienia obszary ekspertyzy psychologicznej w sprawach cywilnych i karnych
K_W02
K_W03
K_W08
K_W09
EK_U_01 Potrafi wskazać przedmiot opiniowania psychologicznego na użytek wymiaru sprawiedliwości
EK_U_03 Sporządza opinię psychologiczną i uzasadnia zawarte w niej stwierdzenia. Odwołuje się do literatury i badań w celu uzasadnienia swojego stanowiska
K_U04
K_U07
EK_K_02 Definiuje własne kompetencje w zespole orzekającym w sprawach cywilnych i karnych
EK_K_03 Współpracuje z zespołem w celu sformułowania opinii, uwzględnia argumentację innych osób
K_K01
K_K06
K_K07
16.Zalecana literatura

obowiązkowa
  1. Czerederecka A. (red. 2016). Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych.
  2. Korcyl – Wolska M. (2008) Postępowanie w sprawach nieletnich. Warszawa, Oficyna Wolters Kluwer.



uzupełniająca
  1. Bielski B. (2005). Wywiad psychologiczny na użytek postępowania sądowego. W: red. K. Stemplewska-Żakowicz, Wywiad psychologiczny. Wywiad w różnych kontekstach praktycznych. Warszawa: PTP, T. 3, s. 166-199.
  2. Łucka I., Stępnicka J. (2011) Opiniowanie sądowo-psychiatryczne w sprawach nieletnich — diagnoza interdyscyplinarna. Psychiatria tom 8 nr 1, s. 31 – 38.
  3. Czerederecka A. (2008). Manipulowanie dzieckiem przez rodziców rywalizujących o udział w opiece. Dziecko Krzywdzone, 4 (25), s. 15-31.
  4. Czerederecka A. (1999). Syndrom odosobnienia od jednego z rodziców u dzieci z rozbitych rodzin. Nowiny Psychologiczne, 4, s. 5-13.
  5. Czerederecka A. (2005). Syndrom oddzielenia od drugoplanowego opiekuna (PAS) – przydatność diagnozy w badaniach sądowych w kontekście krytyki zjawiska. Nowiny Psychologiczne, 3, s. 31-42.
  6. Różańska-Kowal J., Kornaszewska-Polak M. (2006). Zastosowanie Testu Stosunków Rodzinnych E. Bene i J. Anthoy'ego do diagnozy relacji emocjonalnych w rodzinie generacyjnej i prokreacyjnej, (s. 101-129). W: J. M. Stanik (red.). Zastosowanie wybranych technik diagnostycznych w psychologicznej praktyce klinicznej i sądowej. Katowice: Wyd. Uniw. Śląskiego.
  7. Rode D., Izydorczyk B. (2006). Test Rysunku Rodziny i Dwóch Domków jako technika projekcyjna do badania stosunków rodzinnych (s. 130-180). W: J. M. Stanik (red.). Zastosowanie wybranych technik diagnostycznych w psychologicznej praktyce klinicznej i sądowej. Katowice: Wyd. Uniw. Śląskiego.
  8. Ackerman M.J. (2005). Podstawy psychologii sądowej, (s.13–53). Gdańsk: GWP.
  9. Konopka A., Samochowiec J. (2009). Zespół alienacji rodzicielskiej – co powinien wiedzieć profesjonalista. Psychiatria, 6, s. 103-110.
  10. Czerederecka A. (2010). Opiniowanie psychologiczne a postępowanie z rodzinami uwikłanymi w silny konflikt dotyczący uregulowania władzy rodzicielskiej (s.59 – 69). W: B. Gulla, I. Niewiadomska, M. Wysocka-Pleczyk (red.). Białe plamy w psychologii sądowej, Kraków: Wyd. UJ.
  11. Gulla B. (2010). Ekspertyza psychologiczno – sądowa, (s. 13–21). W: B. Gulla, I. Niewiadomska, M. Wysocka-Pleczyk (red.). Białe plamy w psychologii sądowej. Kraków: Wyd. UJ.
17.Metody weryfikacji zakładanych efektów uczenia się

kolokwium
praca pisemna, esej
wystąpienie ustne grupowe

18.Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu

Konwersatorium:
19.Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności
Konwersatorium: 35 godzin 35 godzin
Praca własna studenta np.
Przygotowanie do zajęć: 25 godzin

Opracowanie wyników: 10 godzin
Czytanie literatury: 30 godzin
Napisanie raportu: 5 godzin

Przygotowanie do kolokwium: 10 godzin
80 godzin
Suma godzin115 godzin
Liczba punktów ECTS4

CP - cel przedmiotu